Elia en de raven

Beeldhouwer: Jits Bakker
Materiaal: brons
Beeldenpark Jits Bakker, De Holle Bilt 6, De Bilt
Geplaatst in 1999 in de vijver van Beeldenpark Jits Bakker onder de naam “Elia”; herplaatst in december 2020 langs een van de wandelpaden

Beeldenpark Jits Bakker maakt deel uit van de fietsroute Beelden van Jits Bakker in het Sticht


__________

__________

.


Onder de naam “Elia” is de beeldengroep “Elia en de raven” in 1999 in de vijver in Beeldenpark Jits Bakker geplaatst, rechts van Leda en de zwaan. Bij werkzaamheden in de vijver is de beeldengroep beschadigd geraakt en door de Stichting Jits Bakker Collectie gerestaureerd. Bij de herinrichting in 2020 van Beeldenpark Jits Bakker is de beeldengroep onder de naam “Elia en de raven” langs een van de wandelpaden geplaatst. Met de plaatsing van “Elia en de raven” was de collectie van 31 beelden en beeldengroepen in Beeldenpark Jits Bakker weer compleet.

DATERING VAN “ELIA EN DE RAVEN”
In het archief van de Stichting Jits Bakker Collectie bevindt zich een foto van “Elia”, eind 1970-er jaren genomen in de beeldentuin van atelier “de kooi”. De foto is genomen richting de rand van de beeldentuin. Ook op pagina 16 in Jits Bakker – 35 jaar beeldend kunstenaar (Eindhoven, 1995) is de beeldengroep te zien in de beeldentuin, dit keer op een kleine, ongedateerde foto, genomen in tegengestelde richting, de richting van het woonhuis. Het heeft er veel van weg dat de uitvoering die eind 1970-er jaren in de beeldentuin stond, in 1999 onder de naam “Elia” in Beeldenpark Jits Bakker is geplaatst en in 2020 is herplaatst onder de naam “Elia en de raven”. Als dat klopt, is “Elia en de raven” in op zijn laatst 1979 vervaardigd.

SPIEGELBEELD EN ANDERE UITVOERINGEN
“Elia en de raven” beeldt Elia uit met in zijn rechterhand een staf en met raven die neerstrijken op zijn linkerhand.
Van “Elia en de raven” bestaan ook andere uitvoeringen. De meest opvallende uitvoering is de uitvoering, te zien op de foto hiernaast, die op 10 maart 1972 in Nieuwerkerk aan den IJssel is onthuld onder de naam Elia met de raven.
“Elia met de raven” in Nieuwerkerk aan den IJssel en “Elia en de raven” in Beeldenpark Jits Bakker zijn elkaars spiegelbeeld. Op de foto’s, genomen in de beeldentuin van atelier “de kooi” en in “Elia en de raven” in Beeldenpark Jits Bakker, draagt Elia zijn staf in zijn rechterhand en bevinden de drie raven zich links van hem. De uitvoering die in Nieuwerkerk aan den IJssel staat, “Elia met de raven”, beeldt Elia uit met zijn staf in zijn linkerhand en met raven die neerstrijken op zijn rechterhand.
Tussen beide uitvoeringen zijn er verschillen. De staf van Elia in “Elia en de raven” in Beeldenpark Jits Bakker is korter dan de staf van Elia in “Elia met de raven” in Nieuwerkerk aan den IJssel. In “Elia en de raven” in Beeldenpark Jits Bakker is de blik van Elia recht omhoog gericht naar de raven boven hem. De middelste raaf staat met één poot op het hoofd van Elia. In “Elia met de raven” in Nieuwerkerk aan den IJssel is het hoofd van Elia naar rechts omhoog gericht. De blik van Elia is gericht op de raven rechts boven hem, die boven elkaar staan en zijn hoofd niet raken.
Terzijde: in 1972 is een 48 cm hoge uitvoering vervaardigd, overeenkomstig de uitvoering in Nieuwerkerk aan den IJssel.
“Elia met de raven” is onthuld op 10 maart 1972. “Elia en de raven” dateert van op zijn laatst 1979. Het is mij niet bekend welke van deze uitvoeringen de eerste uitvoering is geweest. In het Leidsch Dagblad is op 4 mei 1972, ongeveer twee maanden na de onthulling van “Elia met de raven” in Nieuwerkerk aan den IJssel, aandacht besteed aan een expositie in kunstzaal Heuff in Wassenaar van schilderijen en beeldjes van Jits Bakker, waaronder een beeld, Elia voorstellend. Volgens de beschrijving staan de raven op het topje van elkaars vleugels en ontstaat hierdoor de indruk dat ze gewichtsloos aan komen zweven en op de uitgestrekte hand van Elia neerstrijken. Deze beschrijving komt overeen met de uit 1972 daterende uitvoering die in Nieuwerkerk aan den IJssel staat en met de in dat jaar vervaardigde 48 cm hoge uitvoering. In de editie van 19 mei 1972 van de Leidse Courant heeft Willem Prins, schrijvend over de expositie in kunstzaal Heuff, dit beeld aangeduid met de naam “Elia met de raven”. Het doet mij veronderstellen dat de uitvoering in Nieuwerkerk aan den IJssel de eerste uitvoering is geweest en dat de benaming “Elia met de raven” de oorspronkelijke benaming is geweest. Als deze veronderstellingen juist zijn, rijst de vraag waarom Jits Bakker in latere jaren een gespiegelde uitvoering heeft vervaardigd en daar een andere naam aan heeft gegeven.
Op pagina 61 in Jits Bakker – 35 jaar beeldend kunstenaar (Eindhoven, 1995) is op een grote, ongedateerde foto van “Elia” te zien dat links van Elia de drie raven niet boven elkaar zijn geplaatst maar dat twee van de drie raven naast elkaar zijn geplaatst. Volgens het bijschrift heeft de beeldengroep een hoogte van 180 cm.

Zie ook:
Jits Bakker: “Elia met de raven” (Nieuwerkerk aan den IJssel)

  Beeldenpark Jits Bakker (De Bilt)
  JITS BAKKER

Elia (Oude Testament): profeet in het koninkrijk Israël in de periode 870-850 vChr. In 1 Koningen 17:1-6 is beschreven dat hij, ziende dat de Israëlische koning Achab niet de God van Israël diende maar de heidense god Baäl, profeteerde dat er om die reden geen dauw of regen zou zijn, tenzij hij (Elia) het zou gebieden. Gods woord volgend, zocht hij een schuilplaats bij de beek Kerit, waar hij water kon drinken. Op Gods bevel brachten raven hem ‘s ochtends en ‘s avonds brood en vlees.