Beeldhouwer: Paul Grégoire
Materiaal: natuursteen
Appartementencomplex “de SchikGodinnen”, Lage Bothofstraat, Enschede (sinds oktober 2019)
Onthuld op 15 november 1959 boven de ingang van textielfabriek Van Heek & Co, Lage Bothofstraat, Enschede
appartementencomplex “de SchikGodinnen”, Lage Bothofstraat, Enschede
__________
__________
“De schikgodinnen” vlnr: “Clotho”, “Lachesis”, “Atropos”
Het reliëf “De schikgodinnen” is vervaardigd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan in 1958 van textielfabriek Van Heek & Co, gevestigd in Enschede aan de Lage Bothofstraat. Het reliëf, een geschenk van het voltallige personeel (op het weekloon van de arbeiders (f 10,-) werd ter bekostiging van het reliëf één gulden ingehouden). Het reliëf werd in 1959 boven de ingang geplaatst van de eind 1957 in bedrijf genomen nieuwe stukgoedweverij Rondweg, ook bekend onder de namen Weefzaal 108 en Gherzi-weverij en is op 15 november van dat jaar, een jaar na het eeuwfeest, onthuld door mevrouw H. Feijen. Dit was een jaar later dan gepland. Op 15 oktober 1958, de dag van het eeuwfeest, werd aan directeur Hems een gipsmodel van het reliëf aangeboden; de vervaardiging van het stenen reliëf had vertraging opgelopen.
Paul Grégoire heeft Clotho, Lachesis en Atropos uitgebeeld, de drie Grieks-mythologische schikgodinnen. Boven Clotho is een geboorte uitgebeeld. Boven Lachesis is een wiel uitgebeeld. Atropos draagt in haar linkerhand een schaar waarmee zij de levensdraad afknipt, waardoor het leven ten einde loopt.
Op de balk achter de hoofden van de schikgodinnen staan afbeeldingen die verwijzen naar bedrijfsactiviteiten in de textielindustrie, waaronder een wever en het vervoer van de geweefde stof.
Op de balk onder het reliëf staan de jaartallen 1858 en 1958, met daartussen de letters V H C (Van Heek & Co) en boven de letter H een kroontje, verwijzend naar het feit dat aan Van Heek & Co in 1958 het predicaat “Koninklijk” was toegekend.
In 2005 kocht woningcorporatie De Woonplaats de oude fabrieksgebouwen met de bedoeling ze te slopen ten behoeve van woningbouw. In de aanvraag van de sloopvergunning was geen rekening gehouden met het reliëf. De Vereniging Familie van Heek en de Enschedese wijkraad Velve-Lindenhof maakten hun zorgen hierover kenbaar. Enkele politieke partijen maakten de kwestie aanhangig in de gemeenteraad. Naar aanleiding hiervan besloot woningcorporatie De Woonplaats het reliëf op te slaan in afwachting van herplaatsing. Dit gebeurde in 2009.
In oktober 2019 is “De schikgodinnen” in een frame opgehangen tussen de zijmuren van twee woonblokken van het appartementencomplex dat is gebouwd op de plek waar vroeger textielfabriek Van Heek & Co stond. Dit appartementencomplex heeft de naam “de SchikGodinnen” gekregen, een verwijzing naar het reliëf.
Bronnen:
– netwerk velve-lindenhof
– stichting cultureel erfgoed enschede
– www.achteruitkijkspiegel.nl
– Paul Grégoire 1915-1988 (Den Haag, 2021)
Schikgodinnen (Moirai) (Griekse mythologie): de drievuldige godin Moira. De Schikgodinnen bepalen de levensloop van goden en stervelingen door hun levensdraad te spinnen (Clotho), te meten (Lachesis) en af te knippen (Atropos).