Beeldhouwer: Auguste Rodin
Materiaal: brons
Vierde gieting (1964) van het in 1881 door Auguste Rodin ontworpen beeld
Grote Kerkplein, Zwolle (sinds 1979)
Oorspronkelijk geplaatst op de Grote Markt in Zwolle op 3 november 1965
__________
.
HET EXEMPLAAR IN ZWOLLE
“Adam” is een geschenk van de provincie Overijssel aan ir. Johannes Baptista Gerardus Maria ridder de van der Schueren (Waalwijk, 1 januari 1899 – Nijmegen, 5 augustus 1990), commissaris van de koningin in Overijssel.
In de 1960-er jaren vatte Dirk Hannema (Batavia, 16 september 1895 – Wijhe, 7 juli 1984, eigenaar van kasteel Het Nijenhuis in Heino en oprichter van de Stichting Hannema-de Stuers Fundatie, waaruit na zijn overlijden museum De Fundatie voortkwam) het plan op om de provincie Overijssel in tien jaar tijd te verrijken met beelden van internationale allure. Deze beelden zouden moeten worden geplaatst aan een beeldenroute tussen Kampen en Enschede. Het eerste beeld dat Hannema wilde aankopen, was een afgietsel van het door Rodin in 1897 ontworpen beeld van de Franse schrijver Honoré de Balzac. Die aankoop ging niet door; de gemeente Eindhoven had een dergelijk afgietsel reeds aangekocht. In reactie gaf de provincie Overijssel te kennen zich te kunnen vinden in de aankoop van een afgietsel van het door Rodin in 1880/1881 ontworpen beeld van Adam. Het afgietsel van “Adam”, in februari 1964 besteld, werd op 3 november 1965 geplaatst op de Grote Markt in Zwolle op een 2 meter hoge sokkel. In 1979 is “Adam” verplaatst naar het Grote Kerkplein in Zwolle. Daar werd het beeld op een lage sokkel geplaatst, ingevolge de opmerking van Rodin in zijn memoires dat “Adam” tussen de mensen moest staan.
In 2006 zijn op de sokkel plaatjes bevestigd met het opschrift CALL ME en het telefoonnummer van een audioapparaat dat een levensverhaal van “Adam” laat horen, geschreven door Arnout Holleman en ingesproken door Jeroen Willems. Dit “immateriële kunstwerk” is vervaardigd in opdracht van de gemeente Zwolle en is mede mogelijk gemaakt door de Stichting Kunst en Openbare Ruimte (SKOR), een organisatie die bijzondere kunstprojecten ontwikkelde in relatie tot de openbare ruimte.
In 2009 heeft Binder Art Services in Haarlem “Adam” en de sokkel gerestaureerd. Het was dat jaar voor het eerst dat aan “Adam” onderhoud werd gepleegd. Binder Art zal “Adam” jaarlijks een kleine onderhoudsbeurt geven (reinigen, waslaag aanbrengen).
HET OORSPRONKELIJKE BEELD
In 1880 kreeg Auguste Rodin de opdracht om voor de ingang van het nieuw te bouwen Musée des Arts Décoratifs in Parijs deuren te ontwerpen, gebaseerd op de Divina Commedia van Dante Alighieri. Geïnspireerd door de deuren van de ingang van het Baptisterium (Doopkapel) in Florence, door Michelangelo “de poort naar het Paradijs” genoemd, ontwierp hij voor het Musée des Arts Décoratifs, als tegenhanger, de “Hellepoort”. Na bestudering van Inferno, deel I van de Divina Commedia, wilde Rodin op de deuren van de Hellepoort de chaos, pijn en wanhoop uitbeelden die in de hel heersen. Boven de deuren wilde hij “De denker” plaatsen, een uitbeelding van Dante, nadenkend over de Divina Comedia.
Naar aanleiding van het zien van afbeeldingen van Adam en Eva in de Sixtijnse kapel in Rome en de Brancacci-kapel van de Basilica di Santa Maria del Carmine in Florence, ontwierp Rodin grote beelden van Adam en Eva, die de Hellepoort zouden moeten flankeren.
Het Musée des Arts Décoratifs is nooit gebouwd. In 1905 werd de collectie die voor dit museum was bedoeld , ondergebracht in de westelijke vleugel van het Louvre in Parijs.
Rodin heeft meer dan dertig jaar aan de Hellepoort gewerkt. Bij zijn overlijden in 1917 was het ontwerp niet voltooid. Van zijn ontwerp zijn een aantal bronzen versies vervaardigd.
De beelden van Adam en Eva die Rodin heeft ontworpen, tonen mensen die zijn gebroken door hun zondeval en de gevolgen ervan. De rechter arm van het beeld van Adam vertoont overeenkomsten met de linker arm van Adam in de door Michelangelo geschilderde fresco “De schepping van Adam” in de Sixtijnse kapel. De linker arm van het beeld van Adam vertoont overeenkomsten met de linker arm van de Christus-figuur die deel uitmaakt van de door Michelangelo ontworpen Pietà in de kathedraal in Florence.
Bronnen:
– http://www.paulverheijen.nl/rodin-adam-eva.php
– https://kunstvensters.com
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Stichting_Kunst_en_Openbare_Ruimte
– https://www.archieven.nl
– https://www.arnoudholleman.nl/nl/archief/call+me/
– https://www.buitenbeeldinbeeld.nl/Nederland/Rodin.htm
– https://www.destentor.nl/zwolle/adam-van-rodin-is-terug-in-zwolle
– https://www.museumdefundatie.nl/nl/dirk-hannema/
“STATUE SUNDAY”
Op 2 april 2023 hebben actievoerders van de klimaatbewegingen Scientist Rebellion en Extinction Rebellion “Adam” geblinddoekt en om zijn nek een bord gehangen met de tekst CHECK DE FEITEN | VERTEL DE WAARHEID | DIT IS EEN KLIMAATNOODTOESTAND, een oproep aan bestuurders, politici en andere prominenten om hun ogen niet langer te sluiten voor de klimaatcrisis. Dit gebeurde in het kader van “Statue Sunday”, een actie van Scientist Rebellion in reactie op het gebrek aan urgentie bij politici en bestuurders na publicatie in maart 2023 van het rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties. De actie, begonnen op 26 maart 2023, houdt in dat leden van Scientist Rebellion wereldwijd iedere zondag standbeelden van politici, wetenschappers en andere prominenten van een blinddoek voorzien en er een bord aan hangen met een oproep. Op die manier willen zij kracht bijzetten aan hun eis dat bestuurders, politici en andere prominenten de waarheid vertellen over de klimaatcrisis en maatregelen nemen om biodiversiteitsverlies te stoppen en de uitstoot van broeikasgassen te verlagen tot netto nul in 2025. Zij hebben voor deze actievorm gekozen omdat standbeelden een belangrijke symboolfunctie hebben. De blinddoeken symboliseren dat politici en leiders wegkijken van de wetenschap en geen actie ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan.
2 april 2023 was de tweede achtereenvolgende zondag dat in het kader van “Statue Sunday” in een aantal landen beelden werden geblinddoekt. In Nederland werd bij 27 beelden in meer dan 20 steden op deze manier actie gevoerd. 16 april 2023 was de laatste zondag waarop deze actie werd gevoerd.
Scientist Rebellion is een internationale beweging van wetenschappers die zich grote zorgen maken over het klimaat en de ecologische crisis. Scientist Rebellion is gelieerd aan Extinction Rebellion (XR), een internationale eco-socialistische beweging die door middel van geweldloze burgerlijke ongehoorzaamheid campagne voert voor nul koolstofemissies, een einde aan de ecologische crisis en sociale en economische rechtvaardigheid.
Bron:
– https://zwolle.nieuws.nl