Beeldhouwer: Jos Pirkner
Materiaal: brons
Duitse benaming: Auflösung”
Crematorium Groningen, Crematoriumlaan 6, Groningen (niet meer aanwezig)
Ontworpen in het begin van de 1960-er jaren
__________
Crematorium Groningen is in 1959-’60 gebouwd in opdracht van de Crematoriumvereniging Nederland. Het gebouw is ontworpen door Ahazuërus Hendrikus (Henk) Wegerif (Apeldoorn, 13 april 1888 – Wassenaar, 19 juni 1963). Wegerif ontwierp ook de inrichting van de omgeving waarin Crematorium Groningen staat.
Op 1 juni 1962 werd Crematorium Groningen geopend door Niels Jørgen Rald (1899-1972), Deens Luthers predikant en voorzitter van de International Cremation Federation, waarbij de Crematoriumvereniging Nederland was aangesloten.
Jos Pirkner heeft voor het Crematorium Groningen een abstract kunstwerk ontworpen. Ten tijde van de opening van Crematorium Groningen droeg het kunstwerk geen naam. In Nederland is het dan ook meestal aangeduid met de benaming “Naamloos kunstwerk”. Op de website van Jos Pirkner en in – Jos Pirkner – Figur und Raum (Lienz, 2015) is het kunstwerk aangeduid met de naam “Auflösung”.
Het kunstwerk symboliseert het uiteenvallen van de vorm. Het brengt de wereld, de materie en de eeuwigheid tot uiting. De halve bolvorm aan de onderzijde is symbool voor de aarde, waarop de mens leeft en sterft. Het middengedeelte toont de ontbinding van de mens en het uiteenvallen door het vuur, uitgebeeld in de vorm van drie gestileerde vlamtongen die de materie omgeven. De top duidt de eeuwigheid aan, het cyclisch proces van komen en gaan, en het uit het oude ontstaan van het nieuwe.
Het kunstwerk was op het dak aan de voorzijde van het crematoriumgebouw geplaatst. Het had een hoogte van drie meter.
In de 2010-er jaren is het kunstwerk gestolen. Het is niet vervangen.
Ook Leven en dood (Anna Dekking-van Haeften) is in het begin van de 1960-er jaren ontworpen voor Crematorium Groningen.
Bronnen:
– http://www.jos-pirkner.at/werke.html, Jos Pirkner – Figur und Raum (Lienz, 2015, p.70).
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Crematorium_Groningen
– Nieuwsblad van het Noorden, 1 juni 1962 en 9 juni 1962
Crematorium: gebouw waar in een crematieoven het stoffelijk overschot van overledenen wordt verbrand.