Naamvariant: “Psyché”
Beeldhouwer: Theo van der Nahmer
Materiaal: brons
Zeemanlaan / Lorentzkade, Leiden
Onthuld in juli 1956
__________
.
“Psyche” dateert uit 1948/49 en is vervaardigd in een oplage van drie exemplaren. Het eerste exemplaar is in 1951 in Zwanenburg geplaatst bij meubelfabriek De Cirkel. Het tweede exemplaar is in juli 1956 in Leiden geplaatst en heeft een grijsgroen patina. Het derde exemplaar is in 1964 in Voorburg geplaatst en heeft een grijs patina.
Het exemplaar van “Psyche” in Leiden was een van de eerste beelden die na de Tweede Wereldoorlog in Leiden werden geplaatst. Enkele weken voorafgaand aan de plaatsing heeft J.C. van Schaik, wethouder van onderwijs in Leiden, “Psyche” onthuld tijdens een beeldenexpositie op de Burchtheuvel, waar het beeld was geëxposeerd.(1)
“Psyche” is de uitbeelding van de vrouwelijke hoofdpersoon in het gelijknamige, door Louis Marie Anne Couperus (Den Haag, 10 juni 1863 – De Steeg, 16 juli 1923) in 1897 geschreven sprookje dat in januari 1898 in het literaire tijdschrift De Gids werd gepubliceerd en in november 1898 in boekvorm verscheen bij uitgeverij L.J. Veen in Amsterdam.
DE EERSTE GIETING VAN “PSYCHE”
Theo van der Nahmer heeft “Psyche” fragiel, naakt en slank uitgebeeld, zoals beschreven in het sprookje, zonder vleugeltjes, die in het sprookje zijn afgeknipt door een sater.
De gietingen in Leiden en Voorburg zijn op patin na identiek aan elkaar. De eerste gieting, die tot in de 2010-er jaren in Zwanenburg heeft gestaan en sindsdien in Heemstede privé-eigendom is, wijkt af van de gietingen in Leiden en Voorburg. Boven het hoofd van de eerste gieting van “Psyche” prijkt een krans van bladeren, die bij de andere gietingen niet voorkomt en ook geen deel uitmaakt van het ontwerp van “Psyche”. De krans zou geïnspireerd kunnen zijn geweest op een passage uit hoofdstuk XXIV van de roman Psyche, waarin een koopvrouw aan Psyche een krans van rozen geeft, zodat zij zou kunnen deelnemen aan de festiviteiten rond de Triomftocht van de Vorstin. Een andere verklaring voor de krans van bladeren is dat de krans verwijst naar de naam “De Cirkel”, de naam van de meubelfabriek waar “Psyche” tot in de 2010-er jaren heeft gestaan.(2)
Noten
(1) https://leiden.courant.nu/issue/LD/1961-05-16/edition/0/page/3
(2) https://louiscouperus.nl/themas/psyche-het-park
Bronnen:
– Lucas van Leyden fonds: Psyche
– Theo van der Nahmer – Begeleid door de Muze (Voorburg, 2002, p.45)
– Wikipedia: Psyche
Zie ook:
– Theo van der Nahmer: “Psyche” (Voorburg)