Beeldhouwer: Frans Stelling
Materiaal: brons
Tolsteegbrug, Utrecht, voor café Ledig Erf
Onthuld op 11 november 2008
__________
__________
__________
“Herman Berkien” met mondmasker tegen het corona-virus
“Herman Berkien” is vervaardigd op initiatief van de Stichting Vrienden van Herman Berkien, opgericht op 30 september 2005 met als doelen: het plaatsen van een standbeeld van de Utrechtse cabaretier Herman Berkien, het instandhouden van zijn gedachtengoed en het bevorderen van de kleinkunst in Utrecht en omstreken. Het initiatief tot het plaatsen van een standbeeld ontstond direct na Berkiens overlijden in juni 2005. De vervaardiging werd mogelijk gemaakt door sponsors, vrienden, de gemeente Utrecht, FC Utrecht en supporters van FC Utrecht. Herman Berkien was een fervent supporter van FC Utrecht en heeft voor en over FC Utrecht onder andere de liedjes De Strijd Gaat Beginnen en Utereg Me kluppie geschreven, die tijdens de wedstrijden van de FC door de supporters luidkeels ten gehore werden gebracht. Herman Berkien was ook de componist en tekstschrijver van het liedje Utereg, me Stadsie (verschenen in 1975 op het album Alles wat menselijk is), dat uitgroeide tot een van de officieuze volksliederen van de stad Utrecht.
“Herman Berkien” was bedoeld als eerbetoon aan Herman Berkien en de Utrechtse kleinkunst in het algemeen. Het beeld zou door een Utrechtse kunstenaar vervaardigd moeten worden. De keuze viel op Frans Stelling, geboren in Utrecht, die in 2004 ter gelegenheid van de opening in Utrecht van het Louis Hartlooper Complex, een film- en cultuurcentrum, een borstbeeld had vervaardigd van Louis Hartlooper (Amsterdam, 28 maart 1864 – Utrecht, 28 mei 1922), acteur, auteur en explicateur.
De Stichting Vrienden van Herman Berkien hoopte aanvankelijk dat het beeld van Herman Berkien achter het oude stadhuis geplaatst zou worden, met uitzicht op de Domtoren, de Minrebroederstraat en Utrechtse kroegjes. In goed overleg is in 2005 besloten het beeld aan de rand van het centrum van Utrecht te plaatsen, in de buurt van de Stichtse Taveerne in de Twijnstraat, waar Herman Berkien in de kelder in het begin van de 1970-er jaren zijn artiestencarrière begon.
De vervaardiging van “Herman Berkien” zou in het najaar van 2006 voltooid moeten zijn. Dit liep vertraging op; de financiering van de gietkosten was pas in oktober 2007 rond.
Op 11 november 2008 is “Herman Berkien” aan de Tolsteegbrug, voor café Ledig Erf, onthuld door Aalt (Aleid) Wolfsen, burgemeester van Utrecht, en Inge Berkien-Weiss, de weduwe van Herman Berkien. Voor onthulling op 11 november was gekozen omdat (a) 11 november de trouwdag was van Herman en Inge, (b) op 11 november 2005 de biografie over Herman Berkien was verschenen en (c) op 11 november het carnaval begint (Herman was een fervent carnavalsvierder).
De portretstudie die Frans Stelling had gemaakt ter voorbereiding van de vervaardiging van “Herman Berkien” is geschonken aan het FC Utrecht museum.
Als gevolg van herinrichtingswerkzaamheden aan de Tolsteegbarrière is “Herman Berkien” in het voorjaar van 2021 enkele meters verplaatst.
Op 6 april 2022 meldde De Utrechtse Internet Courant dat “Herman Berkien” met sokkel en al op straat was aangetroffen. Kennelijk was iemand met een voertuig ertegenaan gereden. De sokkel had hierbij schade opgelopen, het beeld niet.
Bronnen:
– http://hermanberkien.nl
– De Utrechtse Internet Courant, 6 april 2022
– Trouw, 12 november 2007
Herman Berkien (Utrecht, 15 juni 1942 – 22 juni 2005): Utrechts cabaretier en volkszanger, schilder en tekenaar.