Naamvarianten: “Casanova” en “De acteur”
Beeldhouwer: Gabriël Sterk
Materiaal: brons
Dudokpark, Hilversum (sinds september 1998)
Onthuld in november 1978 bij theater Gooiland Luidgardeweg, Hilversum
__________
__________
.
DE ONTSTAANSGESCHIEDENIS
Het beeld “De komediespeler”, dat bij de eerste plaatsing in Hilversum de naam “De acteur” droeg, is de uitbeelding van Giacomo Giralomo Casanova (1725-1798), bekend om zijn liefdesavonturen en memoires. Een miniatuur-uitvoering van het beeld draagt de naam “Casanova”.
Gabriël Sterk heeft “Casanova” in 1977 ontworpen in opdracht van Marco Leeflang, directeur van de Provinciale Culturele Raad in Utrecht en lid van het Istituto Franchese di Studi Storici. In 1972 raakte Leeflang geïnteresseerd in de persoon van Casanova en onderzocht hij jarenlang diens leven en werk. Voor zijn vondst van twee manuscriptvellen van Casanova, een dagboek van prins Charles-Clary met passages over Casanova en het aanleggen van de Dux-ionnaire, een ponskaartenregister van de correspondentie van Casanova, heeft het Istituto Franchese di Studi Storici hem de Prix Casanova 1976 toegekend .
In april 1977 was het Casanova-beeld voltooid. Gabriël Sterk had Casanova uitgebeeld als een dertigjarige levensgenieter. Het masker in de rechterhand verwijst naar het gewiekste karakter van Casanova, die altijd achter een masker leefde. De omhoog geheven linkerhand wijst op de verhalen waarmee hij mensen kon inpalmen.
Tijdens een bijeenkomst in Venetië zou een kleine uitvoering van het Casanova-beeld worden gepresenteerd. Oorspronkelijk was het de bedoeling om de grote uitvoering van het beeld bij de kerk in Campo San Samuele in Venetië plaatsen, waarin Casanova was gedoopt. Hiervoor werd echter geen toestemming gegeven. Wat betreft Leeflang mocht het ook elders in Europa worden geplaatst.
1978: PLAATSING IN HILVERSUM
In de tweede helft van de 1970-er jaren werd in Cultureel Centrum de Vaart in Hilversum een uitvoering van Casanova tentoongesteld. In opdracht van Gerlof N. Zijlstra, directeur van het Goois Museum en ambtenaar voor culturele zaken van de gemeente Hilversum, vervaardigde Gabriël Sterk een grotere versie. De signatuur die erin is gegraveerd, luidt: Gabriel Sterk 1978. Zijlstra gaf het beeld de naam “De acteur”. Onder die naam (alternatieve naam: “De komediespeler”) werd het beeld op vermoedelijk 7 november 1978 geplaatst op de hoek van de theaterwinkel van Theater Gooiland en de Luitgardeweg. Mogelijk heeft Zijlstra niet geweten dat Casanova nooit acteur is geweest.
Bij de aanleg in 1996 van een parkeerplaats, onderdeel van een renovatie van de schouwburg, werd “De komediespeler” in opslag genomen. In september 1998 werd het beeld geplaatst in het Dudokpark.
2022: EEN 1 APRIL GRAP
Op 18 maart 2022 viel tijdens de zeer zware storm “Eunice” een bij “De komediespeler” staande beuk bovenop het beeld, waardoor het van de voetplaat afbrak. Beide armen braken af. De restauratie nadert zijn voltooiing.
Op 1 april 2022 werd op de website van “Hilversum100 – Het netwerk van duurzame doeners” bericht over de onthulling in het Dudokpark van het standbeeld “Bellende Broertjes”, Pieter Broertjes uitbeeldend, de burgemeester van Hilversum die twee maanden daarvoor met pensioen was gegaan. Het beeld toonde de burgemeester tijdens een telefoongesprek. Het bericht ging vergezeld van een foto van het beeld in het Dudokpark bij het Hilversumse raadhuis. In het bericht was te lezen dat “Bellende Broertjes” op verzoek van Hilversum100 was ontworpen door Gabriël Sterk, die daarvoor de restanten van “De komediespeler” had gebruikt.
T.W.M. van Berkel, 17 mei 2023
Bronnen
– Een overzicht van beelden in Hilversum in volgorde van plaatsing
– Algemeen Dagblad, 30 april 1977
– Weekkrant De Brug, 9 juni 1977
– https://seductivevenice.wordpress.com/2017/05/13/secret-casanova-lives-in-the-netherlands/
– https://www.diversityathome.nl/2019/08/de-acteur-hoort-casanova-te-zijn/
– https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt/dmf20220222_16536762?utm_source=google&utm_medium=organic
– https://hilversum100.nl/bellende-broertjes/