Beeldhouwer: Pieter Starreveld
Materiaal: brons
Tentoonstelling Pieter Starreveld – ambachtelijk classicist
Museum Beelden aan Zee, Harteveltstraat 1, Den Haag, 12 november 2022 – 29 januari 2023
Ontworpen in 1987
__________
Esther (Etty) Hillesum (Middelburg, 15 januari 1914 – concentratiekamp Auschwitz, 30 november 1943) was een vriendin van Pieter Starreveld. Zij was van Nederlands-Joodse afkomst. In 1981, 38 jaar nadat zij in concentratiekamp Auschwitz was vermoord, werd haar dagboek gepubliceerd onder de titel Het verstoorde leven: Dagboek van Etty Hillesum 1941-1943 (uitgeverij De Haan, Haarlem).
In 1987 heeft Pieter Starreveld twee portretten van Etty Hillesum ontworpen. Het portret Etty Hillesum – de jonge Etty toont Etty op 26-jarige leeftijd. Het portret “Etty Hillesum – de oudere Etty, met schrijvende hand” toont Etty zoals ze er in 1987 op 73-jarige leeftijd, uit zou kunnen hebben gezien.
De zoons van Pieter Starreveld hebben een exemplaar van Etty Hillesum – de jonge Etty en “Etty Hillesum – de oudere Etty, met schrijvende hand” aan het Joods Cultureel Centrum in Deventer geschonken.
Op 25 september 1991 is een exemplaar van “Etty Hillesum – de oudere Etty, met schrijvende hand” onthuld in de hal van het gemeentehuis in Balk, in de hoedanigheid van monument, als dank voor de hulp die in Balk tijdens de Tweede Wereldoorlog aan Joodse inwoners was gegeven. Het beeldje was een geschenk van Frederik Roeters van Lennep, geboren in Den Haag, die in Balk in de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog ondergedoken was.
Op 18 mei 1995, tijdens een tentoonstelling waarin werd herdacht dat 50 jaar voordien een einde kwam aan de Holocaust, hebben mr. A. Jacobovitz de Szeged (ambassadeur van Nederland in de Verenigde Staten), en Jopie Smelik (Etty Hillesum Stichting) een exemplaar van “Etty Hillesum – de oudere Etty, met schrijvende hand” aangeboden aan de directie van het U.S. Holocaust Museum in Washington, . Jopie Smelik heeft eind 1940-er jaren delen van de dagboeken van Etty Hillesum uitgetypt.
Op de sokkels van de exemplaren in Balk, Deventer en Washington is een inscriptie aangebracht, waarvan de tekst luidt:
‘IEDER DIE ÉÉN REDT, REDT EEN HELE WERELD.
TER HERINNERING AAN ALLEN DIE IN DE JAREN
1940-1945 JOODSE MENSEN HEBBEN GEHOLPEN
TE OVERLEVEN’.
Op de sokkel van het in Beelden aan Zee tentoongestelde exemplaar is geen inscriptie aangebracht.
Pieter Starreveld is op 18 april 1989 overleden. De portretbeelden van Etty Hillesum dateren uit 1987. In Pieter Starreveld 1911-1989 (Den Haag, 2022) staan geen later voltooide beelden.
Bronnen:
– De Volkskrant, 20 mei 1995
– https://www.4en5mei.nl/oorlogsmonumenten/zoeken/3170/balk-etty-hillesum
– Pieter Starreveld 1911-1989 (Den Haag, 2022, pp.60 en 177)
Zie ook:
– Pieter Starreveld: “Etty Hillesum – de jonge Etty” (Den Haag, museum Beelden aan Zee)
→ Pieter Starreveld – ambachtelijk classicist (Den Haag, museum Beelden aan Zee)
→ PIETER STARREVELD
MUSEUM BEELDEN AAN ZEE
Museum Beelden aan Zee is in 1994 opgericht door Theodorus Martinus (Theo) Scholten (Spanbroek, 14 juli 1927 – Den Haag, 22 juli 2005), verzamelaar van beeldhouwwerken en penningen, en zijn echtgenote, Lida Scholten-Miltenburg, geboren in Bergen (NH) op 6 november 1922.
Als enig museum in Nederland richt Museum Beelden aan Zee zich op moderne en hedendaagse (inter)nationale beeldhouwkunst.
De collectie van Museum Beelden aan Zee, die ruim 5000 beelden telt waaronder 1000 gipsmodellen, en 500 penningen, bevat werken van onder andere Mari Andriessen, Fioen Blaisse, Wessel Couzijn, Piet Esser, Pieter d’Hont, Piet Killaars, Nel van Lith, Jan Meefout, Theresia van der Pant, Jaume Plensa, Iris le Rütte, Bertus Sondaar, Pieter Starreveld, Arie Teeuwisse en Oswald Wenckebach.
Museum Beelden aan Zee organiseert ieder jaar een twaalftal tentoonstellingen waarin (inter)nationale moderne beeldhouwkunst te zien is.
Bron en verdere informatie: https://www.beeldenaanzee.nl