Medailleur: Pieter Starreveld
Materiaal: brons
Tentoonstelling Pieter Starreveld – ambachtelijk classicist
Museum Beelden aan Zee, Harteveltstraat 1, Den Haag, 12 november 2022 – 12 februari 2023
Ontworpen in 1941-1942

oorlogspenning “De inval 1940”
tekst voorzijde: 1940 OM VRIJHEID GESTREDEN
tekst achterzijde: GEWELD DEED WIJKEN ‘S LANDS GELUK EN ZAAIDE LIJKEN
oorlogspenning “De bezetting”
tekst voorzijde: 1940-1945 VERDRUKKING GELEDEN
tekst achterzijde: BEWAAR UW MOED EN TROUW BIJ DRUK EN TEGENSPOEDEN
oorlogspenning “De bevrijding 1945”
tekst voorzijde: 1945 DAAGT EINDELIJK VREDE
tekst achterzijde: LICHT ZAL – HERBOREN – UIT DE NUK VAN ‘T NOODLOT GLOREN
De ontstaansgeschiedenis van deze penningen gaat terug tot begin 1941, toen Pieter Starreveld in opdracht van Anthonius Everardus (Anton) van Kempen (Voorschoten, 21 september 1893 – Zeist, 10 september 1970), co-directeur van de Koninklijke Fabriek van Gouden en Zilveren werken Gerritsen & Van Kempen in Zeist, ontwerpschetsen maakte voor penningen met betrekking tot de oorlog die op dat moment gaande was. Drie van deze ontwerpen zouden worden uitgevoerd.
De drie penningen hadden betrekking op achtereenvolgens de Duitse inval, de bezettingsjaren en de bevrijding. Op de achterzijde van elke penning stonden versregels, afkomstig uit een gedicht van Albert Helman (Lodewijk Alphonsus Maria (Lou) Lichtveld, Paramaribo, 7 november 1903 – Amsterdam, 10 juli 1996), een vriend van Starreveld, die bij hem ondergedoken was. Starreveld had diens verhalenbundel De Dierenriem (Amsterdam, 1942) geïllustreerd en het vouwblad Sebastiaan (Arnhem, 1944).
In 1942 waren de matrijzen van de penningen klaar, met dien verstande dat, omdat de oorlog nog niet ten einde was gekomen, op de penning over de bezetting het laatste cijfer van het eindjaartal niet was aangebracht. Op de penning over de bevrijding was het laatste cijfer van het jaartal van bevrijding eveneens niet aangebracht.
Voor de duur van de oorlog werden de matrijzen in een muur gemetseld, zodat ze aan het oog van de bezetter onttrokken waren. Kort na de oorlog werden de penningen in productie genomen.
Bron:
– Pieter Starreveld 1911-1989 (Den Haag, 2022, pp.83-84 en 131)
→ Pieter Starreveld – ambachtelijk classicist (Den Haag, museum Beelden aan Zee)
→ PIETER STARREVELD
MUSEUM BEELDEN AAN ZEE
Museum Beelden aan Zee is in 1994 opgericht door Theodorus Martinus (Theo) Scholten (Spanbroek, 14 juli 1927 – Den Haag, 22 juli 2005), verzamelaar van beeldhouwwerken en penningen, en zijn echtgenote, Lida Scholten-Miltenburg, geboren in Bergen (NH) op 6 november 1922.
Als enig museum in Nederland richt Museum Beelden aan Zee zich op moderne en hedendaagse (inter)nationale beeldhouwkunst.
De collectie van Museum Beelden aan Zee, die ruim 5000 beelden telt, waaronder 1000 gipsmodellen, en 500 penningen, bevat werken van onder andere Mari Andriessen, Fioen Blaisse, Wessel Couzijn, Piet Esser, Pieter d’Hont, Piet Killaars, Nel van Lith, Jan Meefout, Theresia van der Pant, Jaume Plensa, Iris Le Rütte, Bertus Sondaar, Pieter Starreveld, Arie Teeuwisse en Oswald Wenckebach.
Museum Beelden aan Zee organiseert ieder jaar een twaalftal tentoonstellingen waarin (inter)nationale moderne beeldhouwkunst te zien is.
Bron en verdere informatie: https://www.beeldenaanzee.nl