Beeldhouwers: JeanMarianne Bremers
Materiaal: brons
De Kleine Winst, Markt 29, Den Bosch
Onthuld in maart 1998
“huis van bosch”, Markt 29, Den Bosch (2022)
De Kleine Winst v/h De Roosekrans v/h Sint-Anthonis. Markt 29, Den Bosch (2019)
in het bovenlicht staat de tekst “Sint Thoenis -1462-“
__________
__________
“Gedenkplaquette ‘Jeroen Bosch'” is omstreeks 1998 vervaardigd in opdracht van de Bossche stadspartij Knillis. Deze lokale politieke partij had een aantal jaren ervoor aan het echtpaar Bremers opdracht gegeven tot de vervaardiging van de fontein annex beeldengroep Dieske en minnepaar.
De gedenkplaquette is in maart 1998 rechtsonder in de gevel van Markt 29 geplaatst, dat toen de naam “De Kleine Winst” droeg. Sinds 2021 is in dit pand het “huis van bosch” gevestigd, een museum met leven en werk van Jeroen Bosch als onderwerp.
DE NAAM “DE ROOSEKRANS”
De tekst op de gedenkplaquette luidt als volgt:
Jeroen Bosch ± 1450-1516 BRACHT HIER IN “DE ROOSEKRANS” ZIJN JEUGDJAREN DOOR
Volgens de tekst op de gedenkplaquette droeg Markt 29 in de tijd dat Jeroen Bosch erin woonde, de naam De Roosekrans. Dit is niet juist. De naam De Roosekrans dateert uit de zeventiende eeuw (de naam De Kleine Winst dateert uit de negentiende eeuw).
Op 12 februari 1462 heeft de schilder Anthonis van Aken, de vader van Jeroen Bosch, het pand aan Markt 29 aangekocht. Vanuit de Vughterstraat verhuisde hij met zijn gezin (Jeroen was toen ongeveer twaalf jaar oud) naar het pand aan de Markt, waaraan hij de naam Sint Thoonis gaf, de naam van zijn patroonheilige. Hij gebruikte het als woning en atelier.
Het is goed denkbaar dat ten tijde van de vervaardiging in 1998 van “Gedenkplaquette ‘Jeroen Bosch'” de bevindingen van Bossink, Hoekx en Mosmans niet alom bekend waren, in ieder geval niet bij hen die opdracht gaven tot het vervaardigen van de gedenkplaquette en ook niet bij het echtpaar Bremers. Op deze webpagina is op de foto van De Kleine Winst te zien dat in het bovenlicht de tekst “Sint Thoenis -1462-” is aangebracht. In een Franse, in 2003 gemaakte documentaire over Jeroen Bosch, uitgezonden door de AVRO onder de titel Hel op Aarde – De duivelse wereld van Jeroen Bosch, duidt de Nederlandse commentator het huis waarin Bosch in zijn jeugd verbleef, met de naam Roosekrans aan. Ten tijde van het maken van de documentaire was in het bovenlicht van De Kleine Winst geen tekst aangebracht.
Bronnen:
– Jeroen Bosch – Hemel, hel (Johanna Klein, Eindhoven, 2015)
– Bossche Encyclopedie
– https://www.erfgoedshertogenbosch.nl/verhalen/de-kleine-winst-atelier-van-aken
Jeroen Bosch (Jheronimus Anthonissoen (Joen) van Aken, alias Jeroen Bosch, Den Bosch, ± 1450-1516): schilder en tekenaar.