Servaasdeur

Naamvariant: “Portaaldeur ‘Het godsvolk'”
Beeldhouwer: Piet Killaars
Materiaal: brons

Gieting: A. Binder, Haarlem
Achterzijde Sint Servaas Basiliek, Keizer Karelplein 3, Maastricht, Zuidoostportaal

Onthuld op 3 mei 1990


achterzijde Sint Servaas Basiliek: l: “Servaasdeur” (Piet Killaars); r: Basilicadeur (Appie Drielsma)

__________

__________

.


De Sint Servaas Basiliek, een romaanse kruiskerk, is gebouwd tussen 1000 en 1200 AD. In 1985 werd de kerk verheven tot Basilica Minor. Van 1981 tot 1993 vond een ingrijpende restauratie plaats. Tijdens deze restauratie werd in 1990 in het Zuidoostportaal de Servaasdeur geplaatst, ontworpen door Piet Killaars en bestaande uit twee bronzen deuren en een bronzen timpaan. In het Noordoostportaal werd in dat jaar de Basilicadeur geplaatst, ontworpen door Appie Drielsma en eveneens bestaande uit twee bronzen deuren en een timpaan.
Op zondagen en kerkelijke hoogtijdagen zijn de Servaasdeur en de Basilicadeur geopend.
In vroeger tijden waren rond de deuropeningen portalen aangebracht ter bescherming tegen de wind. Bij de restauratie in de 1980-er jaren zijn deze portalen niet gereconstrueerd.

De Servaasdeur en de Basilicadeur zijn een geschenk van de kasteleins van het Vrijthof in Maastricht. Het ontwerp en de uitvoering van de Servaasdeur en de Basilicadeur kostten (exclusief kosten van inhanging) bijna f 500.000,-. Van de opbrengst van het Preuvenemint (eet- en drinkfestijn) dat in 1989 in Maastricht werd gehouden, kwam ruim f 300.000,- ten goede aan ontwerp en uitvoering van de Servaasdeur en de Basilicadeur.

In 1989 kreeg Piet Killaars de opdracht toegangsdeuren te ontwerpen voor de Sint Servaas Basiliek. Ontwerp en uitvoering vergden ruim een jaar.
Op de deuren heeft Piet Killaars de levensweg van de mens uitgebeeld, geflankeerd door aren en ontspringend uit het water waarin twee deurkrukken zijn aangebracht in de vorm van twee vissen, die verwijzen naar de gedoopte mensen.
Langs de randen van de deuren is de tekst van Psalm 122:1 gegraveerd. De gegraveerde tekst luidt: HOE BLIJ WAS IK TOEN MEN MIJ RIEP | KOM WIJ GAAN | NAAR HET HUIS VAN DE HEER PSALM 122.
Piet Killaars heeft ook het reliëf op het timpaan ontworpen. Dit relïef toont het wapen van het Kapittel van Sint-Servaas: een dubbelkoppige adelaar met boven de koppen een kroon en in het lijf de “Sleutel van Sint-Servaas”, een van de attributen van Sint Servatius. Het originele exemplaar wordt bewaard in de schatkamer van de Sint Servaas Basiliek.
Op de binnenzijden van de deuren en het timpaan heeft Piet Killaars geen reliëfs aangebracht.

Een uit 1989 daterende maquette van de deuren en het timpaan maakt deel uit van de collectie van het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Op de deuren van deze maquette is de tekst van Psalm 122:1 niet aangebracht.

Bronnen:
Limburgs Dagblad, 18 april 1990
NRC Handelsblad, 2 mei 1990
http://www.tastplattegrondmaastricht.nl/sint-servatius-basiliek.php
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kapittel_van_Sint-Servaas
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Servaasbasiliek_(Maastricht)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sleutel_van_Sint-Servaas

https://www.bonnefanten.nl
https://www.dbnl.org

Zie ook:
Appie Drielsma: “Basilicadeur” (Maastricht, Sint Servaas Basiliek)

→  PIET KILLAARS