Schilder: Jacques Tange
Engelse naam: “Dick Bunny”
Materiaal: polyester, verstevigd met glasvezel
Mariaplaats, Utrecht
Onthuld op 5 september 2016
“Dick Pluis” met afbeelding Dick Bruna
plaquette
“Dick Pluis” met afbeelding nijntje
2015: DE NIJNTJE ART PARADE
“Dick Pluis – een ijzeren formule” is ontworpen voor de nijntje art parade, een van de evenementen die in 2015 werden georganiseerd ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van nijntje. De nijntje art parade was een reizende tentoonstelling van 60 beschilderde nijntje-beelden. Van de 60 nijntje-beelden waren er 45 te zien in Amsterdam, Den Haag, Utrecht en Valkenburg. De andere 15 beelden waren te zien in Japan, waar nijntje ook erg populair is. De beelden waren beschilderd door onder andere Charlotte Dematons, Toshiyuki Fukuda, Klaas Gubbels, Makoto Kagosjima, Marte Röling, Saskia Pfaeltzer, Harmen van Straaten, Jacques Tange, Thé Tjong Khing en Fleur van der Weel. De kunstenaars mochten het beeld naar eigen inzicht beschilderen, wat tot 60 verschillende taferelen leidde.
De beschildering door Jacques Tange draagt de naam “Dick Pluis – een ijzeren formule”. Tange heeft twee beschilderingen aangebracht. Eén van de beschilderingen toont nijntje, de andere toont Hendrik Magdalenus (Dick) Bruna (Utrecht, 23 augustus 1927 – 16 februari 2017), de geestelijk vader van nijntje, wier volledige naam nijntje pluis is.
2016: AANKOOP EN PLAATSING
Na afloop van de nijntje art parade werden 43 van de 60 beelden geveild. De opbrengst was bestemd voor UNICEF. Op initiatief van Richard den Hartog, eigenaar van café Het College aan de Mariastraat, bundelden ondernemers rond de Mariaplaats en bewoners hun krachten om twee van de beelden aan te kopen, om ze in Utrecht een plek te geven op de Mariaplaats. Voorafgaand aan de veiling liet de gemeente Utrecht weten niet met de plaatsing van twee beelden te kunnen instemmen maar wel met de plaatsing van één beeld. Het beeld dat Jacques Tange had beschilderd met de afbeeldingen van nijntje en Dick Bruna, werd aangekocht. De kopers waren erg blij met de aankoop omdat Dick Bruna erop was afgebeeld. De Mariaplaats ligt langs de route die Dick Bruna dagelijks aflegde van zijn woning naar zijn atelier.
In de middag van 5 september 2015 is “Dick Pluis – een ijzeren formule” onthuld door Richard den Hartog, Jacques Tange en Kees Geldof, wethouder Openbare Ruimten en Binnenstad in Utrecht. De onthulling werd onder andere bijgewoond door kinderen van kinderopvangcentra uit de buurt. Banketbakkerij Theo Blom (Zadelstraat, Utrecht), waarbij Dick Bruna onderweg naar zijn atelier altijd koekjes kocht, trakteerde hen op gebak.
Onder de “Dick Bruna” kant van “Dick Pluis – een ijzeren formule” is in de uit grint vervaardigde sokkel een plaquette geplaatst waarop in het Nederlands en het Engels is beschreven wat “Dick Pluis – een ijzeren formule” voorstelt. Over het woord “kit” in de vierde Engelstalige versregel ontstond ophef. Volgens sommige moest de schrijfwijze “kid” zijn, de engelse vertaling van het woord “kind” in de vierde Nederlandstalige versregel. Een paar dagen na de onthulling van “Dick Pluis – een ijzeren formule” werden er onder de plaquette papieren aangebracht met hekeldichten. Van een zetfout was echter geen sprake. Het engelse woord “kit” betekent: jong konijn.
2018: BESCHADIGING
“Dick Pluis – een ijzeren formule” werd in korte tijd razend populair, zowel bij de inwoners van Utrecht als bij toeristen. Men wilde er graag mee op de foto. De lange oren lokten uit om eraan te gaan hangen. Dit leverde leuke foto’s op. Minder leuk was dat de oren eronder te lijden hadden.
Begin 2018 was de schade aan de oren dusdanig dat “Dick Pluis – een ijzeren formule” afgevoerd moest worden voor reparatie. De reparatie werd uitgevoerd door het Utrechtse restauratiebedrijf Reszto. Op 13 april 2018 werd “Dick Pluis – een ijzeren formule” teruggeplaatst. Het verband dat om de oren was aangebracht, werd verwijderd door Richard den Hartog en Jan Hendrikus Cornelis van Zanen (Purmerend, 4 september 1961), burgemeester van Utrecht.
Bronnen:
– Algemeen Dagblad, 5 september 2016, 7 september 2016 en 6 april 2018
– De Utrechtse Internet Courant, 26 augustus 2016 en 6 april 2018
– https://boeken.doorbraak.be/p/nijntje-art-parade-miffy-art-parade-mercis-publishing/
– https://hartjeutrecht.com/overal-nijntje/
– https://mariaplaatsutrecht.wordpress.com/2016/09/05/plekje-voor-nijntje-op-de-mariaplaats/
– https://www.digitalekunstkrant.nl/2015/05/07/verstopte-nijntjes/
– https://www.reszto.nl/project/nijntje-beeld-in-utrecht/
Literatuur:
nijntje art parade / miffy art parade (Amsterdam, 2016)
DICK BRUNA EN NIJNTJE
Tussen 1955 en 2009 schreef Dick Bruna 32 boekjes over nijntje, die hij zelf illustreerde. Vanaf 1963 werden deze boekjes in klein vierkant formaat uitgegeven, zodat kleine kinderen ze goed vast konden houden. Op de linkerpagina’s staan vierregelige versjes; op de rechterpagina’s staan afbeeldingen van nijntje en haar vriendjes en vriendinnetjes.
Nergens in de nijntje-boekjes heeft Dick Bruna hoofdletters gebruikt, ook niet voor de naam nijntje. In navolging van de nijntje-boekjes is in deze fotoreportage de naam nijntje consequent met kleine letter geschreven.
De nijntje-boeken zijn in ruim vijftig talen vertaald en ook in een aantal Nederlandse dialecten. In niet-Nederlandse talen is nijntje aangeduid met de naam miffy, die in tegenstelling tot de naam nijntje niet tot uitspraakmoeilijkheden leidt.
Wereldwijd zijn er tal van producten te koop met afbeeldingen van nijntje. Over nijntje zijn ook films gemaakt. In Utrecht is er een nijntje-museum.