Twaalf Dierenriem-reliëfs

Beeldhouwer: Theo van der Nahmer
Materiaal: steen
Muur tussen Willemstraat, Waterstraat en Varkensmarkt, Utrecht: reliëfs “Ram”, “Stier”, “Tweelingen”, “Kreeft” en “Leeuw” (sinds mei 1986)

Waterstraat, Utrecht: reliëfs “Maagd”, “Weegschaal”, “Schorpioen”, “Boogschutter”, “Steenbok”, “Waterman” en “Vissen” (sinds mei 1986)
Alle reliëfs zijn in op zijn laatst mei 1956 geplaatst onder de daklijst van het kantoor van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Bank, St.-Jacobsstraat 30, Utrecht


Kantoor Raiffeisen-Bank, St. Jacobsstraat 30, Utrecht, 3 mei 1956

muur tussen Willemstraat, Waterstraat en Varkensmarkt, Utrecht met de reliefs “Ram”, “Stier”, “Tweelingen”, “Kreeft” en “Leeuw”

reliëf “Ram”

reliëf “Stier”

reliëf “Tweelingen”

reliëf “Kreeft”

reliëf “Leeuw”

muur Waterstraat met de reliëfs “Maagd”, “Weegschaal”, “Schorpioen”, “Boogschutter”, “Steenbok”, “Waterman” en “Vissen”

reliëf “Maagd”

reliëf “Weegschaal”

reliëf “Schorpioen”

reliëf “Boogschutter”

reliëf “Steenbok”

reliëf “Waterman”

reliëf “Vissen”


ONTSTAANSGESCHIEDENIS EN LOTGEVALLEN
Theo van der Nahmer voor het kantoor van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Bank aan de St.-Jacobsstraat in Utrecht de gevelstenen De overvloed en De Welvaart vervaardigd en twaalf reliëfs, die elk een Dierenriemteken uitbeeldden.(1). Al deze versieringen waren aan de voorzijde van het kantoorgebouw geplaatst. De Dierenriem-reliëfs in de kroonlijst geplaatst in de in de astrologie gebruikelijke volgorde (van links naar rechts): “Ram”, “Stier”, “Tweelingen”, “Kreeft”, “Leeuw”, “Maagd”, “Weegschaal”, “Schorpioen”, “Boogschutter”, “Steenbok”, “Waterman” en “Vissen”.
Het kantoor van de Raiffeisen-Bank is op 9 mei 1957 geopend.
In 1986 nam de Raiffeisen-Bank (inmiddels: Rabobank) een nieuw kantoor aan de Croeselaan in Utrecht in gebruik. Het kantoor aan de St Jacobsstraat werd gesloopt ten behoeve van de bouw van een kantoor voor de Kamer van Koophandel. De twaalf Dierenriem-reliëfs kregen in het kader van stadsvernieuwing een plek in muren in nabijliggende straten in Utrecht.(2) In nissen in een tuinmuur tussen de Willemstraat, de Waterstraat en de Varkensmarkt werden van links naar rechts de reliëfs “Ram”, “Stier”, “Tweelingen”, “Kreeft” en “Leeuw” geplaatst. In nissen in een muur aan de Waterstraat werden van links naar rechts de reliëfs “Maagd”, “Weegschaal”, “Schorpioen”, “Boogschutter”, “Steenbok”, “Waterman” en “Vissen” geplaatst. Op 16 mei 1986 is als laatste reliëf het reliëf “Vissen” geplaatst. Het werd ingemetseld door A. van Hassel, wethouder in Utrecht.(3)

Noten
(1) In het overzicht op pagina 46 van reliëfs in Theo van der Nahmer – Begeleid door de muze (Voorburg, 2002) is de periode 1952/53 vermeld. Het is niet duidelijk of deze vermelding betrekking heeft op de opdracht of de vervaardiging. Het archief van de Rabobank, waarin het archief van de Raiffeisen-Bank is opgenomen, bevat weinig documentatie over de kunstwerken die zijn vervaardigd voor de gevel van het kantoorgebouw. Er is geen bouwdossier of correspondentie met kunstenaars of architect aanwezig en de notulen van het bestuur geven weinig exacte informatie.
(2) Utrechts Nieuwsblad, 26 september 1985
(3) Het Utrechts Archief, foto 402316

  THEO VAN DER NAHMER

Theo van der Nahmer is een van de beeldend kunstenaars geweest die beeldhouwwerken heeft vervaardigd voor het kantoor van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Bank aan de St Jacobsstraat in Utrecht. De andere kunstenaars waren Albert Termote (De betrouwbaarheid en De voorzichtigheid) en Gerarda Rueter (Versiering hoofdingang Raiffeisenbank).