Ontwerp en uitvoering: De Strakke Hand
Materiaal: verf
Telingstraat (zijgevel Ganzenmarkt 26), Utrecht
Voltooid op 22 juni 2021

__________
.
“Prof. van ‘t Hoff onderzoekt stereochemie” is de derde “Utrechtse muurformule” die De Strakke Hand in Utrecht op gevels heeft aangebracht in opdracht van de Utrechtse natuurkundigen Sander Kempkes en Ingmar Swart.
Op deze muurformule is Jacobus Henricus van ‘t Hoff (scheikundige, Rotterdam, 30 augustus 1852 – Berlin-Steglitz, 1 maart 1911) afgebeeld. Om zijn hoofd heen cirkelen moleculen.
Van ‘t Hoff was een van de grondleggers van de stereochemie en de fysische chemie. In 1874 promoveerde hij in Utrecht op stereochemie, een tak van scheikunde die zich bezighoudt met de opbouw van moleculen. Van ‘t Hoff heeft ontdekt dat moleculen die uit dezelfde atomen bestaan, op verschillende manieren kunnen zijn opgebouwd, bijvoorbeeld als spiegelbeeld. Voor de geneeskunde is deze ontdekking van groot belang geweest, omdat een een molecuul van gespiegelde opbouw op een andere manier werkzaam is en daardoor gevaar kan opleveren. De afwijkingen bij ongeboren baby’s wier moeders Softenon hadden gebruikt, waren het gevolg van gespiegeld opgebouwde moleculen die deel uitmaakten van Softenon.
In 1901 won Van ‘t Hoff de Nobelprijs voor scheikunde, die dat jaar voor het eerst werd uitgereikt.
Bronnen en verdere informatie:
– https://muurformules.sites.uu.nl
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Jacobus_van_%27t_Hoff
– https://utrecht.nieuws.nl
→ Utrechtse muurformules
→ DE STRAKKE HAND
“MUURFORMULES”
In 2015 kwamen Sense Jan van der Molen en Ivo van Vulpen, natuurkundigen, werkzaam in Leiden, op het idee om op gevels in Leiden wetenschappelijke formules aan te brengen. Op die manier konden baanbrekende wetenschappelijke ontdekkingen die in Leiden waren gedaan en die uit het gezichtsveld waren verdwenen, onder de aandacht worden gebracht. Deze schilderingen worden “muurformules” genoemd. De acht muurformules die in Leiden zijn geschilderd, tonen wetenschappelijke formules, geschreven door onder andere Albert Einstein en Christiaan Huygens.
In 2018 raakten Sander Kempkes en Ingmar Swart, natuurkundigen, werkzaam in Utrecht, geïnspireerd door wat in Leiden gaande was en wilden zij op een soortgelijke manier aandacht besteden aan baanbrekende wetenschappelijke ontdekkingen die in Utrecht waren gedaan. Voor de uitvoering van hun ideeën benaderden zij De Strakke Hand.
De opdrachtgevers / initiators voorzien De Strakke Hand van informatie die nodig is om een muurformule te ontwerpen, zoals de naam van de wetenschapper, de naam van het onderzoek en de wetenschappelijke formule, en hun achterliggende idee. De Strakke Hand zoekt de gevel uit waarop de muurformule zal worden aangebracht en maakt op grond van de architectuur van de gevel en de aangeleverde informatie een ontwerp, waarin zij de vrije hand hebben.
De Utrechtse muurformules zijn anders van opzet dan de muurformules in Leiden. De Utrechtse muurformules tonen scenes met daarin de wetenschappers en de wetenschappelijke formules die zij geschreven hebben.
De Strakke Hand heeft in Utrecht naast “Prof. van ‘t Hof onderzoekt stereochemie” de volgende muurformules geschilderd:
– Dr. Bleeker produceert de fasecontrastmicroscoop (Strosteeg 4b)
– Prof. Buys Ballot onderzoekt het dopplereffect (Burgemeester Reigerstraat 9)
– Prof. Donders onderzoekt het oog
– Prof. Ornstein onderzoekt de toevalsbeweging (Oosterkade 30)
Bronnen:
– https://commons.wikimedia.org
– https://destrakkehand.nl/portfolio
– https://muurformules.sites.uu.nl
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_muurformules_in_Leiden
– https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_muurformules_in_Utrecht
– https://www.linkedin.com/posts/sander-kempkes